در دنیای پررقابت امروز، دیده شدن کافی نیست؛ باید در ذهن و دل مشتری ماندگار شد. برندینگ و مارکتینگ، دو بال اساسی موفقیت هر کسب‌وکاری هستند اما هنوز بسیاری نمی‌دانند این دو دقیقاً چه تفاوتی دارند و هر کدام چه نقشی بازی میکنند.به قول جف بزوس، بنیان‌گذار آمازون:
«برند شما چیزی است که مردم وقتی شما در اتاق نیستید، درباره‌اش حرف می‌زنند.»
اگر می‌خواهید بدانید تفاوت برندینگ و مارکتینگ در چه چیزهایی است، این مقاله دقیقاً همان راهنمای ساده و روشنی است که نیاز دارید.
مارکتینگ چیست؟
مارکتینگ یا بازاریابی مجموعه‌ای از روش‌ها و فعالیت‌هایی است که به معرفی محصولات یا خدمات کمک می‌کند و باعث جذب مشتری می‌شود. هدف اصلی مارکتینگ این است که افراد بیشتری با کسبوکار شما آشنا شوند و به آن علاقه‌مند شوند و در نهایت تصمیم به خرید بگیرند.
در بازاریابی یا مارکتینگ شما به دنبال پیدا کردن نیازهای مشتریان هستید و سعی می‌کنید بهترین راه‌حل را به آن‌ها پیشنهاد دهید. این کار میتواند از طریق تبلیغات، تولید محتوا، بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ یا حتی بازاریابی دهان‌به‌دهان انجام شود.
مارکتینگ فقط فروش نیست. قبل از اینکه محصولی فروخته شود باید به درستی معرفی شود و مخاطب بداند چرا به آن نیاز دارد. به همین دلیل بازاریابی یک فرآیند پیوسته از شناخت بازار و مخاطب هدف گرفته تا فروش محصول است.
در دنیای امروز دیجیتال مارکتینگ (Digital Marketing) اهمیت زیادی دارد. چون بیشتر مشتریان از طریق اینترنت دنبال اطلاعات و خرید هستند. ابزارهایی مثل سئو، تبلیغات کلیکی و فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، بخش مهمی از بازاریابی مدرن را تشکیل می‌دهند.
بیشتر بخوانید: آموزش لینکدین مارکتینگ؛ بازاریابی در بستر حرفه‌ای لینکدین
برندینگ چیست؟
برندینگ یا برندسازی یعنی ساختن یک تصویر مشخص و ماندگار از یک کسبوکار، محصول یا خدمات در ذهن مخاطب. هدف برندینگ این است که مردم وقتی اسم برند شما را می‌شنوند، احساس خاصی پیدا کنند و شما را به‌راحتی از دیگران تشخیص دهند.
برندینگ فقط طراحی لوگو یا انتخاب رنگ نیست. برندسازی یعنی تعریف شخصیت برند، ارزش‌ها، لحن صحبت با مشتری و حتی نوع تجربه‌ای که مخاطب از شما به دست می‌آورد. به طور ساده برندینگ همان حسی است که بعد از شنیدن نام برند شما در ذهن دیگران شکل می‌گیرد.
برای مثال وقتی اسم اپل می‌آید، خیلی‌ها به کیفیت بالا و طراحی شیک و قیمت‌های بالا فکر میکنند. این حس نتیجه سال‌ها برندینگ قوی است.
برندینگ باعث می‌شود مخاطب به برند اعتماد کند و احساس کند که یک مجموعه حرفه‌ای را می‌شناسد. در نتیجه وفاداری مشتری بیشتر می‌شود و احتمال اینکه دوباره از شما خرید کند بالا می‌رود.
لازم است بدانید که هدف برندینگ، تمایز شدن از رقبا، ایجاد هویت مشخص برای کسب و کار، افزایش ارزش کسب و کار و جلب اعتماد مشتریان است.
بیشتر بخوانید: آگاهی از برند چیست؟ آیا مهم است و چگونه آن را تقویت کنیم؟
تفاوت مارکتینگ و برندینگ چیست؟
برندینگ و مارکتینگ هر کدام نقش مشخصی در رشد یک کسبوکار دارند، اما تفاوت‌های مهمی با هم دارند که باید به‌وضوح درک شوند. در ادامه تفاوت‌های اصلی این دو مفهوم را توضیح می‌دهیم.
تفاوت برندینگ و مارکتینگ در هدف
برندینگ با هدف ساختن هویت و شخصیت یک برند انجام می‌شود. تلاش می‌کند جایگاه مشخصی در ذهن مخاطب ایجاد کند و حس اعتماد و وفاداری را بالا ببرد. در مقابل مارکتینگ با هدف افزایش فروش و جذب مشتری عمل می‌کند. تمرکز اصلی مارکتینگ این است که محصول یا خدمات در کوتاه‌مدت به فروش برسد.
فرق بین مارکتینگ و برندینگ در تمرکز
تمرکز برندینگ روی احساسات و ذهن مشتری است؛ یعنی می‌خواهد مخاطب به برند شما علاقه‌مند شود و آن را به یاد بسپارد. اما مارکتینگ بیشتر روی بازار تمرکز دارد و هدفش پیدا کردن مشتریان جدید و معرفی محصولات به آن‌هاست.
تفاوت برندینگ و مارکتینگ در زمان‌بندی
برندسازی یک فرآیند بلندمدت است. ممکن است سال‌ها طول بکشد تا یک برند قوی ساخته شود و در ذهن مشتری ماندگار بماند. اما مارکتینگ اغلب به شکل کمپین‌های کوتاه‌مدت اجرا می‌شود که در بازه زمانی مشخصی به دنبال جذب مخاطب و فروش بیشتر هستند.
تفاوت بازاریابی و برندینگ در ابزارها
در برندینگ از ابزارهایی مثل طراحی لوگو، انتخاب رنگ برند، لحن ارتباطی، شعار برند و داستان‌سرایی استفاده می‌شود تا هویت برند شکل بگیرد. اما مارکتینگ از ابزارهایی مثل تبلیغات، شبکه‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ، سئو و کمپین‌های فروش برای معرفی و ترویج محصول بهره می‌گیرد.
تفاوت مارکتینگ و برندینگ در نتایج
برندینگ باعث ایجاد اعتماد، وفاداری و رابطه احساسی بین برند و مشتری می‌شود. مشتری ممکن است بارها به دلیل احساس خوبی که به برند دارد خرید کند. اما مارکتینگ بیشتر روی نتایج سریع مثل افزایش بازدید سایت، تعداد فروش یا جذب سرنخ‌های جدید تمرکز دارد.
تفاوت برندینگ و مارکتینگ در نقش در کسبوکار
برندینگ پایه و اساس هر کسب‌وکاری است. بدون برند مشخص، مارکتینگ نمی‌تواند تاثیر بلندمدت داشته باشد. مارکتینگ روی رشد سریع‌تر و افزایش درآمد تمرکز دارد و بعد از تعیین هویت برند شروع می‌شود.
به طور کلی برندینگ، شخصیت و هویت کسبوکار شما را می‌سازد و مارکتینگ این هویت را به مشتریان معرفی می‌کند و باعث فروش می‌شود. هر دو مکمل هم هستند و برای موفقیت یک برند، باید همزمان به هر دو توجه کرد.
بیشتر بخوانید: برند کارفرمایی چیست؟ چگونه می‌توانیم برند کارفرمایی را تقویت کنیم و بسازیم؟
شباهت برندینگ و بازاریابی چیست؟
برندینگ و بازاریابی با وجود تفاوت‌هایشان، نقاط مشترک زیادی دارند. هر دو بخش مهمی از استراتژی رشد یک کسبوکار هستند و بدون همکاری آن‌ها، رسیدن به موفقیت دشوار می‌شود. در ادامه به شباهت‌های اصلی برندینگ و مارکتینگ اشاره می‌کنیم:
هر دو با هدف جذب و نگه داشتن مشتری انجام می‌شوند
هم برندینگ و هم مارکتینگ تلاش میکنند مخاطب را به سمت کسبوکار جذب کنند. مارکتینگ یا همان بازاریابی باعث دیده شدن محصولات یا خدمات می‌شود و برندینگ باعث می‌شود مشتری به برند وفادار بماند. نتیجه نهایی هر دو افزایش تعداد مشتریان و حفظ آن‌هاست.
هر دو نیازمند شناخت دقیق مخاطب هدف هستند
برای موفقیت در برندینگ و بازاریابی باید مخاطب هدف به‌خوبی شناخته شود. دانستن نیازها، علایق و رفتار مشتریان کمک می‌کند هم برند به درستی شکل بگیرد، هم کمپین‌های بازاریابی موثرتر عمل کنند.
هر دو به استراتژی مشخص نیاز دارند
بدون برنامه‌ریزی و استراتژی، نه برندسازی نتیجه می‌دهد و نه بازاریابی. برندینگ باید هویت روشنی تعریف کند و مارکتینگ باید مسیر مشخصی برای معرفی و فروش داشته باشد. هر دو فعالیت باید هماهنگ و هدفمند باشند.
هر دو بر تجربه مشتری تاثیر دارند
چه در فرآیند برندینگ و چه در بازاریابی، تجربه‌ای که مشتری با برند دارد اهمیت زیادی دارد. کیفیت ارتباط، نوع پیام‌ها و خدمات همگی بر ذهنیت مشتری تاثیر می‌گذارند و باعث ایجاد حس خوب یا بد نسبت به برند می‌شوند.
به صورت کلی برندینگ و بازاریابی مکمل یکدیگرند. با همکاری این دو بخش کسبوکار میتواند هویتی قدرتمند بسازد، مشتریان بیشتری جذب کند و در ذهن آن‌ها ماندگار شود.
برندینگ مهم‌تر است یا مارکتینگ؟
برندینگ و مارکتینگ هر دو برای موفقیت یک کسبوکار ضروری هستند. اما اگر بخواهیم اولویت را مشخص کنیم، برندینگ پایه و اساس مارکتینگ موفق است. بدون هویت برند، هیچ فعالیت بازاریابی ماندگار و تاثیرگذاری شکل نمی‌گیرد.
برندینگ مشخص می‌کند که کسبوکار شما چه شخصیتی دارد، چه ارزشی به مخاطب ارائه می‌دهد و چرا باید به شما اعتماد کند. وقتی هویت برند واضح نباشد، حتی بهترین کمپین‌های بازاریابی هم نتیجه بلندمدت ندارند. در مقابل اگر برند قوی باشد، مارکتینگ ساده‌تر میتواند مشتریان را جذب و حفظ کند.
مارکتینگ ابزار معرفی و فروش محصولات است، اما برندینگ دلیل ماندن مشتریان و شکل‌گیری وفاداری آن‌ها به کسبوکار شماست. برند قدرتمند باعث می‌شود هزینه‌های بازاریابی در بلندمدت کمتر شود، چون مشتریان به شما اعتماد دارند و تبلیغ شما را به دیگران منتقل میکنند.
در این مطلب در مورد تفاوت برندینگ و مارکتینگ صحبت کردیم. در ادامه مطالب زیر پیشنهاد می‌شود:
- توییتر مارکتینگ چیست؟ راهنمای جامع برای رشد برند در توییتر
- آموزش کامل اینستاگرام مارکتینگ؛ از استراتژی تا اجرای موفق
- سوشال لیسنینگ چیست؟ چرا برای کسب و کارها مهم است؟
سوالات متداول درباره تفاوت برندینگ و مارکتینگ
هزینه برندینگ بیشتر است یا مارکتینگ؟
یکی از دغدغههای مدیران کسبوکار، بودجهبندی برای برندینگ و بازاریابی است. هزینه هر کدام بسته به استراتژی و ابعاد پروژه متفاوت است.
آیا برندینگ فقط برای شرکتهای بزرگ کاربرد دارد؟
خیر. خیلی از کسبوکارهای کوچک تصور میکنند برندینگ مخصوص برندهای بزرگ است. در صورتی که برندینگ هم میتواند برای کسب وکارهای کوچک و هم بزرگ باشد.
چطور بفهمیم برندینگ ما موفق بوده است؟
اگر برند شما در ذهن مخاطب جایگاه مشخصی پیدا کرده باشد و مشتریان هنگام خرید، نام برندتان را به یاد بیاورند یعنی برندینگ موفقی داشته‌اید. همچنین وفاداری مشتری، افزایش خریدهای تکراری و پیشنهاد برند توسط مشتریان به دیگران، نشانه‌های واضح موفقیت در برندینگ هستند.
